آموزش ارز دیجیتال به زبان ساده — بهترین راهنما برای شروع مبتدی‌‌ها

امروزه شاهد مباحثات گسترده‌ای در رسانه‌ها پیرامون ماهیت رمزارز هستیم. اگر شما نیز همچنان در درک این مفهوم سردرگم هستید، ما اینجا هستیم تا ابهاماتان را برطرف کنیم. به طور خلاصه، رمزارز یا ارز دیجیتال (Cryptocurrency) نوعی پول دیجیتال جهانی است که می‌توان از آن برای خرید کالا یا خدمات استفاده کرد. همچنین امکان معامله یا سرمایه‌گذاری بر روی رمزارزها وجود دارد، اما نوسانات شدید آن‌ها باعث می‌شود که این حوزه برای افراد ریسک‌گریز مناسب نباشد.

حال، چه چیزی رمزارزها را از ارزهای سنتی مانند دلار یا یورو متمایز می‌کند؟ همه چیز از اعتماد آغاز می‌شود. کلمه رمز (Crypto) در رمزارز به تکنیک‌های رمزنگاری اشاره دارد که امنیت تراکنش‌های رمزارز را تضمین می‌کند. این تکنیک‌ها جایگزین نیاز به بانک یا طرف ثالث دیگری برای نظارت بر تراکنش‌ها می‌شوند.

این ویژگی، هسته‌‌‌ی اصلی جذابیت رمزارزهاست. یک سیستم مالی غیرمتمرکز ;i سیستمی که برای کارکرد خود به بانک‌ها یا نهادهای قدرتمند وابسته نیست می‌تواند سریع‌تر، ارزان‌تر، منصفانه‌تر و شفاف‌تر باشد. اما رمزارزها نیز مسائل خاص خود را دارند که برای تحقق این وعده‌ها باید برطرف شوند. اجاره دهید نگاه دقیق‌تری به این موضوع داشته باشیم.

ارزهای دیجیتال چگونه کار می‌کنند؟

ارزهای دیجیتال چگونه کار می‌کنند؟

بسیاری از رمزارزها بر بستر فناوری بلاکچین (Blockchain) استوار هستند. این فناوری به شبکه‌ای غیرمتمرکز امکان می‌دهد تا تراکنش‌های انجام‌شده را مورد بازبینی و تایید قرار دهد. بلاکچین را می‌توان به عنوان نوعی دفتر کل دیجیتال در نظر گرفت؛ به گونه‌ای که هر عضو شبکه یک نسخه از این دفتر را در اختیار دارد. بنابراین، هرگاه کسی بخواهد این دفتر را ویرایش یا تغییر دهد، نسخه ویرایش‌شده او توسط سایر اعضا رد خواهد شد.

مطالب مرتبط: والت رمز ارز چیست؟ بررسی مفوم ولت

در ذات خود، بلاکچین صرفاً یک پایگاه داده است؛ روشی برای ذخیره‌سازی حجم عظیمی از اطلاعات به گونه‌ای که امکان تغییر هیچ‌یک از آن‌ها وجود نداشته باشد. اما رمزارزها با بهره‌گیری از یک شبکه غیرمتمرکز همتا به همتا برای تأیید تراکنش‌های جدیدی که به بلاکچین افزوده می‌شوند، رویکردی کاملاً متفاوت با روش سنتی در زمینه اعتماد به کار می‌گیرند.

برخلاف ارزهای سنتی که توسط بانک یا مرجع مرکزی صادر و تنظیم می‌شوند، هیچ سازمان مرکزی‌ای برای مدیریت یک رمزارز رایج مانند بیت‌کوین یا اتریوم وجود ندارد. همچنین، هیچ شخص ثالث قابل اعتمادی (مانند بانک) بر انتقال وجوه بین دو طرف نظارت نمی‌کند. این موضوع، تکرار می‌کنیم، بخشی از جذابیت رمزارزهاست، اما زمانی که پای پرداخت واقعی برای کالاها به میان می‌آید، می‌تواند اوضاع را پیچیده کند.

آیا بلاکچین و رمزارز یکسان هستند؟

بلاکچین

بلاکچین و رمزارز، با اینکه اغلب در کنار هم به کار می‌روند، ماهیت متفاوتی دارند. در این بخش به تمایز این دو مفهوم می‌پردازیم.

بلاکچین یک فناوری دفترکل توزیع‌شده است که به شبکه‌ای از رایانه‌ها اجازه می‌دهد تا به طور مشترک بر سر یک رکورد واحد از تراکنش‌ها به توافق برسند. این دفترکل توزیع‌شده همانند یک پایگاه داده عمل می‌کند با این تفاوت که به جای ذخیره‌سازی اطلاعات در یک مکان مرکزی، در سراسر شبکه توزیع شده است. این امر باعث می‌شود که بلاکچین در برابر جعل و دستکاری بسیار مقاوم باشد.

مطلب پیشنهادی: بلاک‌چین چیست و چگونه کار می‌کند؟

از دیدگاه کسب‌وکار، فناوری بلاکچین را می‌توان به عنوان نوعی نرم‌افزار بهینه‌سازی فرآیندهای تجاری نسل آینده در نظر گرفت. این فناوری با تسهیل همکاری بین شرکت‌ها، نویدبخش بهبود قابل توجه رویه‌های تجاری و کاهش چشمگیر «هزینه اعتماد» است. در نتیجه، راه‌حل‌های مبتنی بر بلاکچین، بازگشت سرمایه به مراتب بهتری نسبت به اکثر سرمایه‌گذاری‌های داخلی سنتی ارائه می‌دهند.

در مقابل، رمزارزها توکن‌هایی هستند که برای انتقال ارزش و پرداخت هزینه تراکنش‌ها در شبکه‌های بلاکچین مورد استفاده قرار می‌گیرند. همچنین می‌توان آن‌ها را به عنوان ابزاری مبتنی بر بلاکچین در نظر گرفت که برای ارائه منابع، خدمات و یا حتی دیجیتالی کردن مالکیت دارایی‌ها به کار می‌روند. به عبارت دیگر، رمزارز واحد پولی است که بر بستر فناوری بلاکچین عمل می‌کند.

بنابراین، در حالی که بلاکچین زیرساختی را برای شبکه‌های غیرمتمرکز فراهم می‌کند، رمزارزها ابزارهایی هستند که بر بستر این زیرساخت عمل می‌کنند و امکان تراکنش‌های امن و شفاف را فراهم می‌آورند.

آیا رمزارزها ارز محسوب می‌شوند؟

اینکه یک رمزارز به عنوان ارز واقعی در نظر گرفته شود، بستگی به میزان پذیرش و کاربرد گسترده آن دارد. رمزارزهایی مانند بیت‌کوین (Bitcoin) کارکردی مشابه با ارزهای سنتی دارند و دارای ارزش بوده و قابل مبادله هستند. با این حال، رمزارزها شکل فیزیکی ندارند، توسط دولتی تنظیم نمی‌شوند و به طور جهانی به عنوان روش پرداخت پذیرفته نشده‌اند. این بدان معناست که «واقعی» بودن رمزارز به عنوان یک واحد پولی، بستگی به میزان ادغام آن با سیستم‌های مالی و تراکنش‌های روزانه دارد.

چگونه با رمزارز خرید کنیم؟

از آنجایی که رمزارزها نیز نوعی ارز به شمار می‌آیند می‌توان با آن‌ها برای خرید کالا اقدام کرد. بسیاری از وب‌سایت‌ها و فروشگاه‌های آنلاین شروع به پذیرش بیت‌کوین به عنوان روش پرداخت کرده‌اند. همچنین با دیگر رمزارزها می‌توان هر چیزی را، از یک توکن ان‌اف‌تی (NFT) گرفته تا یک قطعه زمین مجازی در یک بازی ویدئویی آنلاین خریداری نمود.

برای اینکه خریدی دیجیتال را با رمزارز انجام دهید، به یک «کیف پول رمزارز» نیاز خواهید داشت. کیف پول رمزارز جایی است که می‌توانید به طور امن رمزارز خود را در آن ذخیره کنید. هر کیف پول دارای کلیدهای عمومی و خصوصی است که برای خرج کردن و دریافت رمزارز قابل استفاده هستند. کلید عمومی، کدی است که برای همه افراد در سیستم شناخته شده است. کلید خصوصی فقط توسط کاربر شناخته می‌شود و برای امضای تراکنش‌های او به کار می‌رود.

چند رمزارز وجود دارد؟

چند رمزارز وجود دارد؟

بر طبق آمار وبسایت CoinMarketCap، در حال حاضر 23000 رمزارز مختلف در حال فعالیت هستند.

ایجاد یک رمزارز فرآیند نسبتاً ساده‌ای است، به همین دلیل طی سال‌های اخیر شاهد افزایش چشمگیر تعداد آن‌ها بوده‌ایم به‌عنوان مثال: در سال 2013 تعداد رمزارزها کمتر از 70 عدد بود. بیت‌کوین، اتریوم (Ethereum) و تتر (Tether) از شناخته‌شده‌ترین رمزارزها به شمار می‌آیند.

چگونه ارزش هر رمزارز تعیین می‌شود؟

بازار رمزارزها در مقایسه با سایر بازارهای مالی، از ثبات نسبتا کمتری برخوردار است. و منظور از «کم ثبات»، نوسانات بسیار شدید است. ارزش یک رمزارز می‌تواند طی چند روز یا حتی چند ساعت به طور چشمگیری افزایش یابد – اما به همین سادگی نیز سقوط کند.

بسیاری از رمزارزها مانند بیت‌کوین، ارزش ذاتی ندارند. در عوض، ارزش آن‌ها بر اساس عرضه و تقاضا تعیین می‌شود. اگر افراد زیادی خواهان خرید یک رمزارز باشند، اما مقدار قابل دسترس برای فروش کم باشد، ارزش آن افزایش خواهد یافت. بیت‌کوین و بسیاری دیگر از رمزارزها دارای تعداد محدودی توکن هستند که دست‌کم در حال حاضر، به حفظ تعادل میان عرضه و تقاضا کمک می‌کند.

استخراج رمزارز (Mining) چیست؟

استخراج رمزارز (Mining) چیست؟

استخراج رمزارز فرآیندی است که در آن با حل توابع پیچیده ریاضی و ثبت داده‌ها بر روی یک بلاکچین، به عنوان پاداش، واحدهای جدید رمزارز دریافت می‌شود.

اما چرا افراد به استخراج رمزارز روی می‌آورند؟ واضح‌ترین پاسخ این است که برخی به دنبال کسب درآمد جانبی هستند و برخی دیگر خواهان آزادی مالی بیشتر و دور از دخالت دولت‌ها و بانک‌ها می‌باشند. به عنوان مثال، استخراج‌کنندگان رمزارز با تأیید صحت تراکنش‌ها، در ازای تلاش خود، بیت‌کوین به عنوان پاداش دریافت می‌کنند.

مطالب مشابه: استخراج بیت‌کوین چیست؟

بلاکچین یک رمزارز بر اساس تراکنش‌ها ساخته می‌شود. بلاکچین مجموعه‌ای از بلوک‌های داده به هم پیوسته است که حاوی اطلاعات مهمی مانند هش‌های رمزنگاری می‌باشد. هر بلاک در بلاکچین، مجموعه‌ای از تراکنش‌های داده است که به انتهای دفتر کل اضافه می‌شود. این امر باعث ایجاد شفافیت می‌شود و به مشارکت‌کنندگان شبکه اجازه می‌دهد تا تراکنش‌های خود را که به بلاکچین اضافه شده‌اند مشاهده کنند.

گام بعدی در فرآیند استخراج رمزارز، گردآوری فهرستی از تمام تراکنش‌ها است که متعاقباً در یک بلوک داده جدید تأیید نشده گنجانده می‌شود. پس از تکمیل فرآیند تأیید، با افزودن تراکنش به بلاکچین، از خرج کردن دوباره هر رمزارز جلوگیری شده و یک رکورد دائمی و عمومی حفظ می‌گردد. این رکورد غیرقابل تغییر است، به این معنا که هرگز نمی‌توان آن را تغییر داد یا خراب کرد.

هنگامی که تعداد کافی تراکنش در یک بلوک وجود داشته باشد، اطلاعات بیشتری مانند داده‌های هِدِر و هش از بلوک قبلی در زنجیره و یک هش جدید برای بلوک فعلی به آن اضافه می‌شود.

سپس، استخراج‌کنندگان شبکه هش را برای بررسی اعتبار بلوک تأیید نشده، مورد ارزیابی قرار می‌دهند. این لحظه‌ای برای خوشحالی در میان استخراج‌کنندگان رمزارز است، زیرا در نهایت اثبات کار تکمیل شده است. از دیدگاه کاربر، این امر اساساً به معنای تأیید انتقال رمزارز از فرستنده به گیرنده و افزوده شدن آن به بلاکچین به عنوان بخشی از بلاک است.

استیکینگ (Staking) در رمزارز چیست؟

استیکینگ (Staking) در رمزارز چیست؟

استیکینگ در دنیای رمزارزها به فرآیندی گفته می‌شود که طی آن دارایی‌های دیجیتال برای مدت زمان مشخصی قفل شده و در ازای آن، پاداش بیشتری با همان ارز دیجیتال دریافت می‌شود. این فرآیند به منظور افزایش امنیت بلاکچین صورت می‌گیرد.

بلاکچین‌های مبتنی بر اثبات سهام (Proof-of-Stake) مانند اتریوم، کاسموس و تزوس، به دارندگان رمزارز این امکان را می‌دهند تا دارایی دیجیتال خود را از طریق استخرهای استیکینگ (Staking Pool) قفل (Stake) کنند. این استخرها شباهت‌هایی به حساب‌های پس‌انداز با بهره موجود در بانک‌ها دارند.

شاید خوشتان بیاید: ارز دیجیتال ترون چیست؟

ارز دیجیتال در مدت زمان استیکینگ، پاداش‌هایی را به دلیل استفاده شدن در بلاکچین به دست می‌آورد. بسیاری از دارندگان بلندمدت رمزارز، استیکینگ در دنیای امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) را به عنوان راهی برای کسب درآمد غیرفعال به جای نگه‌داشتن راکد ارز دیجیتال در کیف پول‌های خود در نظر می‌گیرند.

چرا رمزارزها تا این حد محبوب شده‌اند؟

چرا رمزارزها تا این حد محبوب شده‌اند؟

افراد مختلف به دلایل گوناگون به رمزارزها جذب می‌شوند و بی‌شک، این حوزه منتقدان خاص خود را نیز دارد. در اینجا به برخی از دلایلی که ممکن است باعث محبوبیت روزافزون رمزارزها در میان طرفداران واقعی آن شده باشد، اشاره می‌کنیم:

کارمزد پایین

یکی از دلایل محبوبیت برخی از رمزارزها، کارمزد نسبتا پایین آنهاست. از آنجا که هیچ مرجع مرکزی برای مدیریت پرداخت‌ها وجود ندارد، این کارمزدها می‌توانند در مقایسه با کارمزدهای بانکی سنتی، بسیار پایین‌تر باشند.

کارایی

دسترسی آسان و سرعت بالای تراکنش‌ها نیز برخی از رمزارزها را بسیار جذاب می‌کند. تراکنش‌ها می‌توانند ظرف چند دقیقه و به صورت 24 ساعته در تمام طول سال انجام شوند. هیچ محدودیت زمانی برای شروع تراکنش یا پردازش اضافی توسط یک شخص ثالث وجود ندارد. این ویژگی باعث سهولت استفاده و دسترسی آسان به آن‌ها می‌شود.

امنیت

فناوری بلاکچین، سیستمی است که بسیاری از رمزارزها را پشتیبانی می‌کند. این فناوری پس از ثبت اطلاعات تراکنش در سیستم، امکان تغییر آن را بسیار دشوار  و عملا ناممکن می‌کند. این یک ویژگی امنیتی است که تقاضا برای این ارزها را افزایش داده است.

همچنین، فقدان دخالت انسانی به امنیت رمزارزها کمک می‌کند. زیرا شبکه‌ای از رایانه‌ها اطلاعات ورودی به پایگاه داده را تأیید می‌کنند و خطر بروز خطا کاهش می‌یابد.

عدم دخالت دولت‌ها

عدم وجود مقررات از  دولت‌ها توسط برخی به عنوان یک مزیت تلقی می‌شود. به همین دلیل، ممکن است برخی از رمزارزها به دلیل این موضوع، از ثبات بیشتری برخوردار باشند و در صورت بی‌ثباتی در یک منطقه خاص، کمتر در معرض خطر قرار گیرند.

کلام پایانی

ارزهای دیجیتال یا رمزارزها نوعی ارز مجازی هستند که روی شبکه بلاکچین خود کار می‌کنند. رمزارزها توسط هیچکس کنترل نمی‌شوند و شفافیت و امنیت کاملی را ارائه می‌دهند.